داکت اسپلیت چیست و چه کاربردی دارد

داکت اسپلیت چیست و چه کاربردی دارد؟

داکت اسپلیت یکی از گزینه‌های محبوب بازارهای تأسیسات و وسایل سرمایشی و گرمایشی در سرتاسر جهان است. مقرون به صرفه بودن، کارآیی بالا، امکان نصب در فضاهای مختلف با کاربری‌های متنوع و قابلیت تأمین نیازمندی‌های گرمایی و سرمایی فضاهای بزرگ، همگی از دلایلی هستند که خرید داکت اسپلیت را به یکی از گزینه‌های پرطرفدار در میان گزینه‌های مختلف سیستم‌های تهویه مطبوع و تأسیسات گرمایشی و سرمایشی تبدیل کرده است.

آمارهای بالای خرید داکت اسپلیت این پرسش را در ذهن مشتریان و علاقه‌مندان سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی ایجاد می‌کند که یونیت داکت اسپلیت دقیقا چیست و چگونه کار می‌کند؟

یک سیستم داکت اسپلیت از دو یونیت داخلی و خارجی تشکیل شده است. یونیت داخلی سیستم داکت اسپلیت عموما به صورت سقفی و توکار، طراحی و نصب می‌شود و در کنار یونیت خارجی، جریان هوای سرد یا گرم شده را متناسب با نیاز ساکنین، از طریق کانال‌ها و مجراهای متنوع، در فضاهای مختلف ساختمان منتشر می‌کند.

از سیستم داکت اسپلیت معمولا برای سرمایش و گرمایش مساحت‌های نسبتا بزرگ استفاده می‌شود، چرا که داکت اسپلیت برای سرمایش و گرمایش فضاهای بزرگ، گزینه‌ای بسیار کارآمد و کاربردی به حساب می‌آید.

داکت اسپلیت‌ها از گاز مبرد برای تغییر دمای هوای فضای نصب استفاده می‌کنند. گاز مبرد یا گازهای رفریجرنت Refrigerant، ماده‌ی شیمیایی است که به سادگی بین حالت گاز و مایع تغییر حالت می‌دهد و با تغییر از حالت گاز به مایع باعث تغییر دما می‌شود. سیستم‌های داکت اسپلیت از همین تغییر دما برای گرم یا سرد کردن هوایی استفاده می‌کنند که از محیط اطراف خود جذب می‌کنند.

از اصطلاح مبرد برای اشاره به آن دسته از عناصر شیمیایی استفاده می‌شود که دمای تبخیر بسیار پایینی دارند و از آنجا که هر ماده، در زمان تبخیر گرما جذب می‌کند، مبردها نیز تا رسیدن به دمای تبخیر گرمای قابل توجهی از محیط را به خود جذب و دما را به طرز محسوسی خنک می‌کنند.

گاز فرئون یا R 22 از جمله گازهای مبردی است که علی‌رغم ممنوعیت‌های زیست‌محیطی در کشورهای توسعه یافته، هنوز طرفداران بسیاری دارد و به عنوان یکی از گازهای مبرد در تجهیزات سرمایشی و تبریدی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در سیستم‌های سرمایشی مانند داکت اسپلیت، گاز مبرد با انجام فرآیند گرماگیری، یا تغییر فاز مبرد از مایع به گاز، گرمای نسبتا زیادی را به خود جذب می‌کنند.

داکت اسپلیت و آشنایی با قسمت های مختلف آن

مهم‌ترین قسمت‌ها در فرآیند سرماسازی داکت اسپلیت‌ها اواپراتور، کمپرسور و کندانسور هستند. در حالت سرمایشی این سه قسمت در کنار یکدیگر کار می‌کنند تا سرمای مطبوع محیط را تأمین کنند. در حالت سرمایشی این سه بخش در داکت اسپلیت به قرار زیر فعالیت دارند:

اواپراتور Evaporator

اواپراتور یونیت داخلی داکت اسپلیت، گرمای محیط جذب شده را با کمک گاز مبرد یا رفریجرنت کم فشار داخل کویل داکت اسپلیت، خنک نموده و به گاز پرفشار تبدیل می‌کند. بدین ترتیب هوای گرم خانه توسط فرآیند تبرید داکت اسپلیت، خنک شده و مجددا در فضای محل نصب داکت اسپلیت به جریان می‌اندازد.

کمپرسور Compressor

 کمپرسور داکت اسپلیت، گاز پرفشار را به سمت یونیت خارجی هدایت می‌کند و کمپرسور مجددا گاز را تحت فشار قرار می‌دهد، تا این مرتبه در فرآیند تقطیر به مایع تبدیل شود. در واقع کمپرسور دستگاه داکت اسپلیت وظیفه‌ی تولید اختلاف فشار میان دو محفظه‌ی اواپراتور و کندانسور را بر عهده دارد.

کندانسور Condenser

سیال مجددا درون کویل داکت اسپلیت و یونیت خارجی به جریان می‌افتد و در این وضعیت فن یونیت خارجی با دمیدن بر سیال داخل کویل، تا حدی آن را خنک می‌کند، بعد از این مرحله، سیال از شیر انبساط یا اکسپنشن ولو Expansion Valve داکت اسپلیت عبور کرده و ضمن افت فشار، تا پیش از ورود مجدد به اواپراتور و تکرار چرخه‌ی بالا مجددا خنک و سرد می‎شود.

سایر قطعات داکت اسپلیت که آشنایی با آن‌ها، به درک بهتر نحوه‌ی کار داکت اسپلیت کمک می‌کنند، عبارت‌اند از:

دریچه هوای برگشت The return air grille

دریچه هوای برگشت همان مجرایی است که از طریق آن، هوا مجددا به درون خانه کشیده می‌شود.

فیلتر

فیلتر در ورودی دریچه هوای برگشت نصب می‌شود و وظیفه‌ی زدودن گرد و غبار، آلاینده‌ها و ذرات معلق از هوای ورودی به فضای مورد نظر را بر عهده دارد.

ترموستات

ترموستات یا سنسور داکت اسپلیت، با رصد مداوم دمای هوای مطبوع، تنظیمات لازم برای عملکرد بهینه‌ی دستگاه را در صورت لزوم اعمال می‌کند.

ریموت کنترل دیواری داکت اسپلیت: ریموت کنترل‌ها که عموما با فاصله‌ی استانداردی نسبت به سطح زمین روی دیوار محل نصب داکت اسپلیت نصب می‌شوند. برای تغییر تنظیمات عملکرد دستگاه‌های داکت اسپلیت استفاده می‌شوند. در صورت استفاده از ریموت کنترل هوشمند و سیستم BMS یا سیستم یکپارچه ساختمان امکان اعمال تغییرات از طریق گوشی، تبلت و لپ‌تاپ هم امکان پذیر است.

زون‌بندی در داکت اسپلیت چه معنایی دارد؟

همانطور که از نام سیستم داکت اسپلیت مشخص است، در این سیستم تهویه مطبوع از داکت یا کانال‌ برای انتقال جریان هوا استفاده می‌شود. به واسطه‌ی استفاده از همین داکت یا کانال‌ها است که سیستم‌های داکت اسپلیت این امکان را پیدا می‌کنند تا هوای مطبوع را به قسمت‌های مختلف ساختمان نصب منتقل کنند.

به هر کدام از این فضاها که جریان هوا به آن‌ها منتقل می‌شود، در صنعت تأسیسات و تهویه مطبوع زون Zone گفته می‌شود. وجود چندین زون در فضای نصب داکت اسپلیت بسیار رایج است و عموما از داکت اسپلیت‌ها برای گرمایش و سرمایش چندین زون در هر ساختمان استفاده می‌شود.

قابلیت چرخه معکوس در دستگاه داکت اسپلیت چه معنایی دارد؟

قابلیت چرخه معکوس reverse cycle  در دستگاه‌های داکت اسپلیت به این دستگاه‌ها امکان می‌دهد تا از طریق معکوس نمودن فرآیند تبرید، گرمای مطبوع مورد نیاز برای محیط را نیز فراهم کند.

با فعال شدن فرآیند چرخه معکوس در دستگاه داکت اسپلیت، نقش کندانسور به اواپراتور تغییر پیدا می‌کند و در این وضعیت هوای سرد وارد سیستم می‌شود و هوای گرم از دریچه‌های خروجی داکت اسپلیت خارج می‌شود.

داکت اسپلیت اینورتر چه ویژگی‌هایی دارد؟

تکنولوژی اینورتر  Inverter به موتور کمپرسور دستگاه‌های داکت اسپلیت، اجازه می‌دهد تا سرعت دستگاه را زیاد و کم کند. تا قبل از اختراع و استفاده از فناوری اینورتر در دستگاه‌های داکت اسپلیت، این سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی، فقط یک سوئیچ با دو حالت روشن یا خاموش داشتند.

در این نوع داکت اسپلیت‌ها، وقتی دستگاه روشن می‌شد، موتور کمپرسور با نهایت سرعت کار می‌کرد تا دمای محیط به میزان مطبوع برسد و سپس در این وضعیت موتور دستگاه خاموش می‌شد، در صورتی که در فناوری اینورتر، کمپرسور داکت اسپلیت با تنظیم سرعت، این امکان را فراهم می‌کند تا متناسب با نیاز هوای محیط، گاز مبرد به میزان لازم در دستگاه داکت اسپلیت به گردش در بیاید. بدین ترتیب با استفاده از تکنولوژی اینورتر تا 30 درصد در مصرف هزینه‌ها صرفه‌جویی خواهد شد.

استفاده از اینورتر در کمپرسور کمک می‌کند که دمای برنامه‌ریزی شده، بدون و خاموش و روشن شدن دائم کمپرسور حفظ شود تا دستگاه بتواند به صورت خودکار، ظرفیت سیستم را تنظیم نماید و کارآیی بالاتری داشته باشد.

از سوی دیگر، استفاده از فن مجهز به اینورتر در یونیت داخلی و خارجی سبب تنظیم دقیق ظرفیت هوادهی مورد نیاز می‌شود. هنگام ساخت داکت اسپلیت اینورتر، از این فناوری ممکن است در بخش‌های زیر استفاده شود:

کمپرسور اینورتردار

فناوری اینورتر در کمپرسور دستگاه داکت اسپلیت مزیت‌های زیر را به همراه خواهد داشت:

• کم شدن قابل توجه تعداد دفعات خاموش و روشن شدن کمپرسو و افزایش عمر دستگاه
• پاسخ‌دهی سریع‌تر به نوسانات و تغییرات دمایی
• مصرف برق کم‌تر

فن اینورتر یونیت داخلی

بهره‌مندی از اینورتر در فن یونیت داخلی داکت اسپلیت به مزایای زیر منجر خواهد شد:

• کاهش صدای فن به دلیل عملکرد یکنواخت
• کاهش تعداد دفعات خاموش و روشن شدن دستگاه
• افزایش آسایش به دلیل پاسخ‌دهی بهتر دستگاه برای رسیدن به نقطه تنظیمی یا Setpoint

فن اینورتر یونیت خارجی

استفاده از اینور در یونیت خارجی داکت اسپلیت فواید زیر را به همراه دارد:

• جلوگیری از بروز خطای High Pressure و Low Pressure
• عملکرد بهتر و یکنواخت دستگاه در حالت کم‌باری یا Partial load
• کاهش صدای دستگاه به ویژه شب‌ها (زیرا در این ساعات به دلیل خنک‌تر بودن هوا، دستگاه با بار کم‌تری کار می‌کند.)

داکت اسپلیت چه تفاوتی با کولر گازی یا اسپلیت دارد؟

هم در دستگاه‌های داکت اسپلیت و هم در کولرهای گازی از ماده‌ی مبرد برای تغییر دمای محیط استفاده می‌شود، با این تفاوت که در داکت اسپلیت‌ها، از طریق کانال‌کشی در ساختمان محل نصب، جریان هوا به قسمت‌های مختلف ساختمان هدایت می‌شود، اما کولر گازی این قابلیت را ندارد.

در واقع در کولرهای گازی، جریان هوای خروجی از طریق پنل دیواری، به صورت مستقیم در محل نصب پنل ثابت تخلیه می‌شود. به دلیل همین تفاوت در نحوه‌ی انتشار جریان هوا، از داکت اسپلیت‌ها بیشتر در فضاهای بزرگ استفاده می‌شود و کولرهای گازی به صورت مجزا، تنها برای خنک کردن فضاهای کوچک‌تر و محدودتر استفاده می‌شود.

یونیت داخلی داکت اسپلیت کجا نصب می‌شود؟

هر سیستم داکت اسپلیت از دو یونیت داخلی و خارجی تشکیل شده است:

یونیت داخلی Indoor Unit داکت اسپلیت

یونیت داخلی عموما در فضای زیر سقف کاذب نصب می‌شود و وظیفه گردش هوا درون کانال‌ها را بر عهده دارد. یونیت داخلی داکت اسپلیت شامل فن و کویل است که متناسب با نیاز سرمایشی و گرمایشی، هوای سرد یا گرم تأمین می‌کند. هوای مطبوع یونیت داخلی در شبکه‌ای از کانال‌ها به گردش درآمده و می‌تواند در هر تعداد زون یا فضایی که لازم باشد، خروجی داشته باشد.

یونیت خارجی Outdoor Unit داکت اسپلیت

یونیت خارجی باید در فضای آزاد نصب شود و وظیفه به گردش در آوردن مایع مبرد در سیکل سرمایش یونیت داخلی را بر عهده دارد. این بخش شامل کمپرسور،کویل کندانسور، فن و سایر تجهیزات کنترلی است. در یونیت خارجی، مبرد، حرارت جذب شده از فضای داخلی را به هوای بیرون منتقل کرده و مجددا از طریق لوله‌های مسی به یونیت داخلی داکت اسپلیت منتقل می‌کند.

معمولا برای نصب یونیت داخلی داکت اسپلیت، مکانی در سقف محل نصب داکت اسپلیت برای تعبیه‌ی یونیت داخلی در نظر گرفته می‌شود، گاهی اوقات اگر امکان قرار دادن تونیت داخلی در کف محل مورد نظر باشد نیز به جای نصب سقفی یونیت، نصب به صورت زمینی انجام می‌شود.

داکت اسپلیت‌های راتا شرکت مبنا چه ویژگی‌هایی دارند؟

داکت اسپلیت برند راتا از جمله تولیدات پرطرفدار شرکت مبنا است که به دلیل قابلیت‌های متنوعی از جمله ویژگی‌های زیر سهم قابل توجهی از بازارهای داخلی و بین‌المللی را به خود اختصاص داده است:

• امکان ارائه داکت اسپلیت در مدل اینورتر
• امکان اضافه کردن کویل آب گرم
• امکان اتصال به BMS و کنترل با موبایل
• امکان ارائه در ابعاد کوچک‌تر و بهینه بسته به نیاز پروژه

علاوه بر این کنترلر و نمایشگر دیجیتال داکت اسپلیت راتا شرکت مبنا قابلیت‌های منحصربفردی را در اختیار کاربر قرار می‌دهد، برخی از این قابلیت‌ها عبارت‌اند از:

• امکان اتصال به ترموستات اتاقی
• مجهز به نمایشگر دیجیتال
• تنظیم سه دور فن یونیت داخلی
• تغییر حالت سرمایش و گرمایش
• مجهز به ریموت کنترل
• قابلیت فرمان به دستگاه تصفیه هوای یون‌ساز
• مجهز به سنسور یخ‌زدایی Defrost برای کویل یونیت خارجی
• مجهز به سنسور Antifreeze ضد یخ برای کویل یونیت داخلی
• امکان تنظیم دور اتوماتیک فن بر اساس نیازهای سرمایشی و گرمایشی

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی نحوه‌ی خرید داکت اسپلیت راتا با واحد فروش و بازاریابی شرکت مبنا تماس بگیرید.

منبع: crownpower.com.au ؛